logo
close

Historia polskiego Żuk’a

6 marca, 2020
admin Komentarze: 0 Kategoria: Stare polskie samochody

Inżynierowie z Fabryki Samochodów Ciężarowych w Lublinie pod kierownictwem inż. Stanisława Tańskiego potrzebowali zaledwie 7-miu miesięcy, aby w sierpniu 1956 zakończyć pracę nad nowym samochodem dostawczym opartym na podzespołach samochodu Warszawa (silnik, układ napędowy, zawieszenie przednie, elementy układu hamulcowego i kierowniczego. Pojazd o masie całkowitej 1350 kg, ładowności 900 kg, nadwoziu pick-up nazwano Żuk.

Rok 1958 – pierwsza prezentacja modelu A 03

Model A 03 pokazano po raz pierwszy podczas pochodu pierwszomajowego w roku 1958. Wykonano pierwsze próbne 50 egzemplarzy, a w roku następnym 24 lipca 1959 rozpoczęto produkcję seryjną modelu A 03. Samochód miał nadwozie całkowicie metalowe, skrzynia ładunkowa była zintegrowana z dwuosobową kabiną, do której wchodziło się przez otwierane „pod wiatr” drzwi. Samochód mógł być wyposażony w metalowe pałąki na których rozpinano brezentową opończę.

Żuk miał 431 cm długości, rozstaw osi 230 cm, 4m2 powierzchni ładunkowej. W 1959 roku wykonano 1048 Żuków, w roku następnym 2144 sztuki w tym 100 na eksport. Produkcja i eksport systematycznie rosły, samochód „udał się”. W ciągu kolejnych lat udoskonalano samochód 11-piórowe resory zastąpiono nowymi o 13-tu piórach, zastosowano wzmocnione ogumienie, „odwrócono” drzwi (zawiasy przeniesiono na przedni słupek). Postanowiono też wprowadzić do produkcji nowe wersje nadwoziowe.

Rok 1965 – pierwsze 50 sztuk Żuka A 05

W 1965 roku wykonano pierwsze 50 sztuk Żuka A 05, a w 1966 rozpoczęto produkcję seryjną. Model ten maił nadwozie typu furgon z dodatkowymi drzwiami w prawej ścianie oraz dwuczęściowymi, otwieranymi do góry i do dołu w ścianie tylnej. Całość nadwozia była oszklona, a przestrzeń ładunkowa od przestrzeni pasażerskiej oddzielono przegrodą o wysokości foteli. Ładowność oszacowano na 850 kg.

Rok 1966 – rozpoczęcie produkcji gaśniczego Żuka A 14

W roku 1966 rozpoczęto produkcję gaśniczego Żuka A 14, samochód ten powstał na zamówienie odbiorców z Egiptu. Samochód został wyposażony w mocniejszy górnozaworowy silnik S-21 znany między innymi z Warszawy 223/224. Węże strażackie zamontowano w środkowej części nadwozia, na dachu umieszczono 8-metrową drabinę, w tylnej części nadwozia zainstalowano motopompę. Samochód mógł zabrać na pokład 4 osoby, które mogły wsiadać przez 4 drzwi. Pojazd miał 440 cm długości i 244 wysokości wliczając drabinę. Mógł się rozpędzić do 95 km/h. Kolejny rok, to kolejna odmiana Żuka.

Rok 1967 – wprowadzono do produkcji modele A 09 oraz A11

W 1967 roku wprowadzono do produkcji modele A 09 (silnik dolnozaworowy) i A 11 (silnik górnozaworowy) z wyraźnie wyodrębnioną drewnianą skrzynią ładunkową, której trzy ściany były otwierane. Płaska powierzchnia ładunkowa miała 4,6m2. Ładowność modeli A 09 i A 11 wynosiła 950 kg. Samochód miał 445 cm długości i 230 wysokości. W 1968 rozpoczęto produkcję Żuka A 15. Był to pojazd gaśniczy na rynek krajowy. Od wersji A 14 nie różnił się prawie niczym.

Rok 1970 – z taśm montażowych zaczęły zjeżdżać Żuki A 07

W 1970 roku z taśm montażowych zaczęły zjeżdżać Żuki A 07. Były to furgony towarowo osobowe. Wewnątrz nadwozia wzdłuż bocznych ścian zainstalowano składane ławeczki dla 5 osób. Samochód miał też więcej okien niż model A 05. Ta wersja Żuka napędzana była silnikiem S-21. W 1970 roku fabrykę opuścił 100-tysięczny egzemplarz Żuka. Ogółem w roku tym wyprodukowano 15146 Żuków z czego 6244 wyeksportowano. Część samochodów była eksportowana w częściach do montowni w Egipcie.

Rok 1972 – Żuk A 18 – 10-cio osobowy mikrobus oraz Żuk R

W 1972 roku opracowano Żuka A 18 – 10-cio osobowy mikrobus oraz Żuka R, który miał dłuższą kabinę i mniejszą skrzynię ładunkową. Pokazano także zmodernizowaną kabinę kierowcy . Zmieniono wygląd i konstrukcję przedniej ściany, poprawiono system wentylacji i ogrzewania. Nowa kabina zastąpiła starą z początkiem roku 1973, otrzymały ją wszystkie produkowane wersje nadwoziowe. Auta z nową kabiną oznaczono dodatkową literą „M” (np A07M).

Kolejny rok przyniósł Żukowi modernizację układu hamulcowego z jedno- na dwu-obwodowy ze wspomaganiem. W sierpniu 1977 roku zastąpiono Żuki „M” nowymi oznaczonymi literką „B” (np. A07B). Z oferty wycofano silnik dolnozaworowy M-20, a wersję górnozaworową S-21 ulepszono (układ smarowania, gaźnik, filtr powietrza). Lewarek zmiany biegów przeniesiono z kolumny kierownicy na podłogę kabiny, zmieniono amortyzatory, przekładnię kierowniczą, akumulator, wycieraczki, tablicę rozdzielczą i fotele. Tutaj znajdują się Żuków z nową kabiną, zarówno w wersji M jak i B.

Rok 1977 – światło dzienne ujrzał  strażacki Żuk A 151 C

W tym samym roku światło dzienne ujrzał strażacki Żuk A 151 C, wyposażony w motopompę i 400-tu litrowy zbiornik na wodę. W drugiej połowie roku następnego na taśmy montażowe trafił najdłuższy, bo 445 centymetrowy Żuk A 16 B, występujący wcześniej pod „kodową nazwą” Żuk R. Jego wydłużona kabina mogła pomieścić do 6 osób, a skrócona do 182 cm skrzynia ładunkowa miała 3m2. Ładowność samochodu została określona na 950 kg. Specjalnie do tej wersji samochodu zaprojektowano przyczepę jednoosiową D-17 o łądownośći 350 kg i skrzyni ładunkowej o wymiarach 215 na 175 cm.

Lata 1990+

W latach dziewięćdziesiątych Żuk otrzymał silnik wysokoprężny z Andrychowskiej fabryki. Ostatni Żuk opuścił fabrykę 13 lutego 1998 roku i powędrował do zakładowego muzeum, łącznie wyprodukowano 587 tysięcy aut. Samochód ten był produkowany przez 40 lat w niemal niezmienionej formie, co dość dobrze świadczy o konstrukcji Żuka. Gdyby jego projekt był zły, to na pewno nie byłby produkowany tak długo.

Komentarze

Komentarz

Komentując, akceptujesz Politykę prywatności